نوآوری در حفاظت از شهر تاریخی استرآباد
به گزارش پایگاه خبری ایتونا، در دومین نشست تخصصی اولین همایش بازخوانی تجارب حفاظت و مرمت، شهر تاریخی استرآباد (بافت تاریخی گرگان) به‌عنوان یکی از ارزشمندترین میراث‌های ملی مورد بررسی قرار گرفت. اساتید و متخصصان با پرداختن به چالش‌ها، نیازها و راهکارهای پیش‌رو، بر اهمیت حفاظت اصولی و توسعه پایدار این بافت تاریخی تأکید کردند.
چالش‌های حفاظت از استرآباد
رویکرد کیفی به مرمت و ساماندهی: دکتر کامران ذکاوت، عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و مشاور طرح مرمت و ساماندهی با ضوابط اختصاصی استرآباد، در این نشست اظهار داشت: «برای حفظ هویت شهر تاریخی گرگان، باید به کیفیت طرح‌های مرمت و ساماندهی توجه ویژه‌ای شود.» او تأکید کرد که توسعه در این بافت تاریخی نیازمند کنترل کیفی و راهبری دقیق است.
نبود درک جامع از میراث فرهنگی: دکتر محمدسعید ایزدی، دبیر اسبق شورای عالی شهرسازی و معماری و عضو هیئت‌علمی دانشگاه بوعلی سینا، به چالش‌های موجود در حفاظت و باززنده‌سازی محدوده‌های تاریخی اشاره کرد. وی گفت: «نبود درک جامع و مشترک میان مراجع متولی و نگاه محدود مدیریت شهری به میراث‌فرهنگی، از موانع اصلی در حفاظت از این بافت‌ها است.»
راهکارهای نوین برای توسعه پایدار
یکپارچگی میان بخش‌های مختلف شهر: دکتر حمیدرضا جیحانی، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، بر اهمیت حفظ کاراکتر شهر تاریخی تأکید کرد. وی اظهار داشت: «باید رویکردی یکپارچه میان بافت‌های تاریخی و سایر بخش‌های شهر اتخاذ شود تا بتوان این میراث گرانبها را حفظ کرد. تدوین الگوهای علمی مشخص برای آسیب‌شناسی و حفاظت از این شهرها ضروری است.»
لزوم تدوین طرح جامع مدیریت: مهندس عالیه ملک‌شاهکویی، مدیر پایگاه میراث ملی شهر تاریخی استرآباد، بر لزوم تدوین طرح جامع مدیریت و عملیاتی برای این بافت تأکید کرد و گفت: «این طرح باید با پیوست مدیریت بحران همراه باشد و ضمن جبران محدودیت‌های اعمال‌شده بر مالکین، نظام مدیریت فعلی را اصلاح کند.»
تحلیل سازنده و انتقادی
چالش‌های تطبیق با توسعه مدرن: دکتر فاطمه داوری، مدیرکل حفظ و احیای میراث‌فرهنگی، بافت‌های تاریخی را محصول توسعه‌ای مطلوب در دل تاریخ دانست و گفت: «این بافت‌ها با نظام توسعه امروزی در چالش قرار گرفته‌اند. درک میراث ناملموس نهفته در این مناطق، ازجمله دانش مدیریت منابع و مصرف آب، برای حل این تعارض‌ها ضروری است.»
راهکارهای پیشنهادی: برای بهبود وضعیت حفاظت از شهر تاریخی استرآباد، پیشنهاد می‌شود که برنامه‌های آموزشی بیشتری برای توانمندسازی مردم و مسئولان در زمینه حفاظت از میراث فرهنگی برگزار شود. همچنین، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و تقویت تعامل میان دستگاه‌های مختلف می‌تواند به توسعه پایدار این بافت تاریخی کمک کند.